Электронлă вулавăш

* * *

Ректорăн йышăну пӳлĕмĕнчи чиперкке ертӳçĕ пӳлĕмне кĕме ирĕк пачĕ.

— Çитрĕн-им, Анемподист Тихонович? Юлашки вăхăтра санпа эпир пит сайра тĕл пулатпăр. Как-никак эпир санпа çывăх çынсем, туссем. Ара, пĕрне-пĕри пĕр ĕмĕр пелетпĕр те-ха. Пирĕн тĕл пулкаласах тăмалла. Пуçарулăх тени ытларах санра пулмалла, хаклă тусăм. Ну, мĕнле пурăнан, çамрăк профессор? Çакăн пек тĕллеве сана профессор тăвас тенине — эп хам ума ректорта ĕçлеме пуçласанах лартрăм. Куратăн, пурнăçларăм ăна. Çапла вĕт, профессор юлташ?

— Çапла, çапла, Никита Афиногенович. Профессор пулнăранпа сĕтел хушшине ларса чунтан-вартан калаçайман та-ха эпир. Ĕлĕкрех, çамрăк чух, дачăра вăхăта лайăх ирттереттĕмĕр. Халь ку та çук. Эсир яланах Мускавра. Мускаврисем те сирĕнсĕр нимех те тăваймаççĕ пуль çав. Сирĕн опытăр пысăк. Ара, вунултă çул ларатăр та ĕнтĕ çак сĕтел хушшинче. Никита Афиногенович, кунта килме мана мĕн хистерĕ? Пирĕн декан Николай Андреевича ăслăлăхăн тава тивĕçлĕ ĕçченĕ ятне парас тесе ăшталанса çӳрет. Мана та васкатать. Паян-ыран кафедра заседанине ирттермелле. Пĕр-ик кунтах кирлĕ документсем хатĕрлеме хушрĕ.

— Сан хăвăн кун пирки мĕнле шухăш? Эсир институтра пĕрле вĕреннĕ. Хĕрĕх çула яхăн пĕрле ĕçлетĕр. Кафедра уçăлнăранпа уйрăлмасăр тăрăшатăр. Халь ак, нумай пулмасть, хăй уçнă, вăй илтернĕ кафедрăна сана парнелерĕ. Çавна пула сана профессор званийĕ парасси те çăмăлланчĕ. Ну, тăванăм, хаклă çыннăм, мĕн калăн?

— Никита Афиногенович, сире ăнлансах каяймарăм-ха. Нивушлĕ эсир çав çынна хисеплĕрен те хисеплĕ ята памалла тесе шутлатăр? Хăвăра курайман, чăтма пултарайман çынна? Суйлавсенче-мĕнсенче те вăл нихăçан та сирĕн майлă пулмарĕ. Кун çинчен эп сире пĕрре мар каланă. Çитет пуль сире çав çынна хăвăра çапла сăпай тыткалама? Пăртак характера те кăтартма юрать-тăр? Тата пиччĕш те, Министерствăра ĕçлекенни, Мускавра сире çителĕклех пулăшса пымасть тенĕччĕ эсир пĕррехинче. Ман çула мĕнле пӳлсе пычĕ тата. Мана, тахçанах профессор пулмалли çынна. Тавай, кăтартар-ха ăна пĕрре те пулин рак ăçта хĕл каçнине. Вĕрентер.

— Эп сана, тусăм, шантарсах калатăп: ун хучĕсем Мускава çитмĕç. Унталла çула та тухмĕç вĕсем. Кунтах выртĕç. Саралса кайичченех. Кайран кăларса кăна ывăтăпăр. Вăт çапла, пĕртен-пĕр хаклă та юратнă çыннăм! Эс суйлавсем çинчен пуплерĕн. Эп ним те манман. Манмастăп та. Мĕншĕн тесен манаймастăп. Манăн каçару çук. Калаçса татăлтăмăр. Ан çун, ан хуйхăр тусушăн. Вăл эп пур чух нихăçан та хисеплĕ ят илеймĕ. Просто калам: памастпăр. Хам ку сĕтел хушшинче ларнă чух кун пек тĕрĕсмарлăх тутармăп. Ку нихăçан та пулмĕ. Тепĕр хут татăклăн калатăп: пурте abgemacht пулĕ. Ват çапла, тусăм, тăванăм.

— Тавтапуç, Никита Афиногенович. Пултаратăр та эсир. Кирлĕ те лайăх ĕçе яланах хăвăрт тăватăр. Сирĕн вырăнта тепри пулсан ларĕ мăшăлтатса. Эсир пур вунă минутрах тĕрĕс те вырăнлă йышăну турăр та. Пур ертӳçĕ те сирĕн пек ĕçлесен эпир малалла хăвăртрах каймалла. Çук вĕт. Пулаймасть. Сирĕн пек руководительсем паян çукрах çав. Çукрах. Шел пулин те. Сире регионти чи яваплă поста шанса панă пулсан мĕнле чечекленĕччĕ халь область. Тутармарĕç вĕт ун пек. Хăшĕ-пĕри ăнланмарĕ çакна. Андреев пеккисем. Вĕсем чылаях-ха çав. Паян хамăр ĕçе турăмăр. Тата питĕ те хăвăрт. Халь кафедра еннелле уттарсан та юрать-тăр. Унта ман яланхиллех ĕç нумай. Пурне те хамăн тумалла-çке-ха. Мансăр ним те пулмасть. Мансăр урлă выртана никам та тăрăха çавăрмасть. Пур çĕре те ман çитмелле. Ларса канма та вăхăт çук.

Тенкел çинчен майĕпен çĕкленчĕ Анемподист Тихонович. Пурпĕр пысăк хырăмпа тачка пит çăмарти чĕтресе илчĕç. Пĕр харăс мар. Малтан пиçиххирен чылай аялалла усăнса тăракан хырăм лăстартатрĕ, ун хыççăн тин — арланăннинчен те курăмлăрах пит çăмарти. Куçĕсем йăлтăртатса çиçеççĕ. Хуçа çине юратса, тинкерсе пăхаççĕ. Пуриншĕн те тав туса. Йĕлпĕресе кайнă хулăн тутисем те кулă пекки кăтартасшăн тăрăшаççĕ, анчах та ку пулсах пĕтеймерĕ. Сывпуллашса сĕтел урлă пӳлĕм хуçине алă пачĕ. Тата та чунран тухакан тав сăмахĕ каларĕ. Васкамасăр мăнтăр кĕлеткине чĕтретсе алăк патнелле утрĕ, ун хыççăн — ректор та.

— Чим-ха, чим-ха, хаклă çыннăм. Калама мăнсах кайнă. Кафедрăра пуху ирттер. Ун çинчен лайăх калаç. Йышăну ун майлах пултăр. Декан та хăйĕн канашне ирттертĕр. Хучĕсем кунта çитсен эп вĕсене çавăнтах тытса чарăп. Каларăм-иç, вĕсем кунта пĕр хускалмасăр вăрах выртĕç. Ну, эппин, сыв пул. Алевтина Потаповнăна салам кала. Калас пулать, вăл сан пек мар. Тамара патне шăнкăравласах тăрать. Эпир çывăх çынсем. Пĕр-пĕрне манмалла мар. Вăй çитнĕ таран пулăшсах тăмалла. Ну, ан аптра. Пурте йĕркеллĕ пулать.

Анемподист Тихонович васкамасăр пӳлĕм алăкне тĕртсе уçрĕ те тачка кĕлеткине пула хĕсĕне-хĕсĕне йышăну пӳлĕмне тухрĕ. Чиперккепе сывпуллашрĕ те коридора тухса пусмапа васкамасăр аялалла утса анчĕ.

Урама тухсан тарăннăн сывласа илчĕ. «Ну, пултарать те Никита Афиногенович. Ыйтăва питĕ хăвăрт татса пачĕ. Кăмăл-туйăм çĕкленсех кайрĕ, халь юрласа ярасси çеç юлчĕ. «Тава тивĕçлĕ ăслăлăх деятелĕ». Нихăçан та пулаймĕ. Тумастпăр. Ара, пурте пиртен килет-çке-ха». Пăртак шăхăркаласа илем пекки те турĕ. Урампа анаталла васкамасăр, мăнтăр кĕлеткине чĕтретсе утрĕ.

* * *

Кафедра заседанийĕ. Пĕр ыйту. Андреев профессора ăслăлăхăн тава тивĕçлĕ деятелĕ ятне парасси çинчен. Анемподист Тихонович канашлăва уçса алăри хут листисене çавăркаларĕ, тем «мăк-мăк» текелерĕ. Сывлăш çавăрса илчĕ те çăварĕнчен ăнланмалла сăмахсемех кăларма тапратрĕ:

— Эсир пĕлетĕр пуль ĕнтĕ, эпир Николай Андреевича хисеплĕ ят илме тăратас тенине. Вăл ку ята, эсир те манпа килĕшетĕр пуль тетĕп, чăннипех те тивĕçле. Эп вăрах калаçса тăмăп. Кирлĕ документсем эпир хатĕрлерĕмĕр. Анчах та, Николай Андреевич, ку пиртен кăна килекен япала мар. Эсир ăна шута илмеллех, эпир кĕтменни те килсе тухма пултарать. Мускавра кашни регионшăн лимит пур тет-и? Лимитран тухсан, паллах, темле сумлă ăсчах пулсан та, ниепле те ку хисеплĕ ята параймаççĕ. Çакăн пек кăна ан пултăр ĕнтĕ. Пирĕн шанас килет ĕç-пуç лайăхпа вĕçленессе. Куна эпир шанса, чăтăмсăррăн кĕтĕпĕр.

«Эп пĕлетĕл сана, калама тем те пулать, питĕ те лайăх. Эс ĕç-пуç начарпа вĕçленессе кăна кĕтетĕн. Ку саншăн чи лайăх пулăм пулĕччĕ. Юлташăрпа иксĕр хутсене Мускава та çитермĕр. Мĕн пустуй павраса лармалла кунта? Ку хисеплĕ ята кафедрăра никам та тивĕçлĕ мар, пĕр хăв кăна тетĕн вĕт. Ара, хăвна çеç чăн-чăн ăсчах тесе шутлатăн та-ха. Беберер статйине кăтарта-кăтарта клиника халăхне тăрантрăн ĕнтĕ. Унта сан яту пур-çке-ха. Паян ăçта лăстăртатнине те пĕлетĕп. Ректорпа иксĕр мĕнле йышăну тунине те чухлатăп. Хăвăн юратнă тусупа. Мана кунпа хăратаймастăр. Çак çула çитиччен эп ку хисеплĕ ятсăр пурăннă. Малалла та пурăнăп. Пурăнасчĕ-ха. Ĕçлесчĕ вăй пур чух. Ниме пăхмасăр. Ĕçлеме эсир мана чараймăр. (Куна тĕрĕсех калаймарăм, мĕншĕн тесен эсир пĕр самантра мана ĕçрен хăтарма пултаратăр, сăлтавĕ — çулланнă пенсионер; тĕрĕссипе, Конституцие пăхăнсан, куншăн ĕçрен кăлармалла мар та-ха. Шел пулин те, ăна эсир халь пăхмасса та, шута илмессе те пултаратăр; кун пек килсе тухсан, эп, темле тăрăшсан та, ним те тăваймăп). Халь çĕршывăмăрта тĕлĕнсе каймалла тапхăр: хуçа мĕн тăвас тет, çавна ним мар тăвать; халь ĕçре çыннăн хутне кĕрекен парти организацийĕ те, профсоюз та çук; хуçа пĕр-пĕччен, хăй тĕллĕн, мĕнле йышăну тăвас тет — çавнах тăвать, ăна чаракан çук. Çапла пурăнатпăр-ха. Халь тата президент çĕнĕ указа алă пусрĕ. Ĕнер кăна. Улĕмрен ректора ăслăлăх канашĕ суйламасть. Йышăну Мускавран, министерствăран килет. Ку, паллах, демократилле пулăмах мар. Тепĕр енчен, кунта лайăххи те пур-тăр, мĕншĕн тесен халь хăть хăш аслă шкулта та канашра ректор тусĕсем кăна лараççĕ, çавсене пула та енте хăй мĕн тăвас тенине тăватех. Указра, калас пулать, начарри тата та пур. Вăл çакă: унчченхи ректорсем президент вырăнне йышăнаççĕ. Çапла вара аслă шкулта икĕ хуçа пулать. Енчен те ректор çемçешкерех (сăпайлăрах, интеллигентлăрах, культурăллăрах) çын пулсан, ĕлĕкхи ректор хуçа пулсах юлать. Икĕ хуçа ĕç çинчен манса кайсах тавлашса, çапăçса, власть пайласа пурăнĕç те, вĕсен ĕçлеме вăхăт та, вай та юлмĕ. Кун пек хăрушлăх пурах. Ун çинчен шутлама тиветех. Икĕ влаçлăх институтсене-университетсене йăлтах пĕтерсе хума та пултарать. Пĕрвлаçлăх кирлĕ: çĕршывра та, организаци-учрежденисенче те».

— Николай Андреевич, ыранах ку ыйтупа факультет канашне тухатпăр. Тата пăртак тăхтасан институт канашĕ пăхса тухĕ ку ыйтăва. Икĕ канашĕнче те сирĕн пулмаллах. Обязательно. Ан манăр.

— Манмăп-çке, Анемподист Тихонович. Пырăп. Тепĕр тесен, унта каймасан та юрать пуль. Конкурс мар вĕт.

— Çук, çук. Каймаллах. Мĕнле-ха сирĕнсĕр? Ыйту та пама пултараççĕ вĕт: ăслăлăх ĕçĕсем, диссертантсем çинчен. Ытти те пулма пултарать. Хытарса калатăп, Николай Андреевич. Унта пымасăр ман пите ан хĕретĕр.

— Питĕре хĕретесрен хăратăр пулсан, мĕн тăвăн, пырасах пулать пуль çав. Сире шеллесе. Манăн сирĕн питĕре пĕрре те хĕретес килмест. Тепĕр тесен, вăл сирĕн яланах хĕрлĕ те-ха.

— Николай Андрееич, сирĕн пуçăрта яланах пĕр шухăш: çынна тĕртесси, унран куласси-тăрăхласси. Ку йăлана эсир ниепле те пăрахаймастăр.

— Анемподист Тихонович, тĕртсе-кулса каламастăп. Чăнахах та сирĕн питĕре тата та вăйлăрах хĕретес килмест. Чăннине калатăп. Çавăнпах канаша пыма тивĕ мана.

— Сире, Николай Андреевич, калани усăсăр. Эсир хăвăрăннех тăсатăр. Çитĕ! Чарăнăр! Юлашкинчен, юлташсем, ларăва хупса, ман çакна калас килет: паян эпир хамăр ретрен çак хисеплĕ ята илме пуçласа хамăрăн тивĕçлĕ коллегăна тăратрăмăр. Манар мар çак куна, юлташсем. Тен, ку ята тивĕçлисем пирĕн коллективра часах тата та тупăнĕç.

«Пăх-ха, мĕнле калаçма тапратрĕ ку этем. Халăх шанать тет ĕнтĕ вăл павранине. Пулаççĕ-çке çĕр çинче икĕ питлĕ çынсем. Мĕнле çаврăнать ун чĕлхи çак сăмахсене калама? Мĕн калăн, тĕлĕнмелле çын. Шел пулин те, çĕр çинче кун пеккисем, икĕ питлисем, нумайланса кайрĕç. Пурпĕрех чăтатпăр вĕт-ха вĕсене. Йывăр пулсан та».

...Факультет канашĕ. Декан ларăва уçрĕ те хăех пуçларĕ калама:

— Юлташсем, коллегăсем! Паянхи канашлура пирĕн икĕ ыйту çеç. Пĕрремĕшĕ, Николай Андреевича «Раççей Федерацийĕн ăслăлăхăн тава тивĕçлĕ ĕçченĕ» хисеплĕ ят илме тăратасси, иккĕмĕшĕ, конкурс пирки. Пуçланă сăмаха малалла тăсса эп çакна каласшăн: Николай Андреевич çинчен нумай калама кирлĕ мар пуль тетĕп. Ăна пурте лайăх пĕлетпĕр. Чăвашра та, Раççейре те паллă ăсчах, хирург. Ун — нумай монографи, кандидат-докторсем те çителĕклĕ. Патентсем те унăн чылай. Вĕренӳçĕсем те пайтах. Çак хиçеплĕ ята илме вăл тивĕçлĕрен те тивĕçлĕ çын (тăвăллăн алă çупаççĕ). Халь сасăлар. Кам Андреев профессор çак ята тивĕçлĕ тесе шутлать, аллăрсене çĕклĕр (пĕтĕм зал аллисене çĕклерĕ). Кам хирĕç? Хирĕççисем çук. Эппин, пĕр саслă пулса Николай Андреевичшăн сасăларăмăр (паçăрхи пекех вăйлă алă çупаççĕ, залра «тĕрĕс! тĕрĕс!» тесе кăшкăраканнисем те пулчĕç). Ыранах ку ыйтупа институт канашне тухатпăр. Унта пирĕн йышăнăва çирĕплетĕç тесе шутлатăп.

«Ах, Виталий Леопольдович, ырă çыннăм. Темле пулĕ çав. Эс каланă пек пулĕ-ши тетĕп эп. Мĕншĕн тесен Аслă канашăн председательне, унăн психологине питĕ лайăх пĕлетĕп. Унăн яланах пĕр шухăш: сотрудниксем ун шайне ан çитчĕр, мĕншĕн тесен хăрушлăх тухса тăма пултарать, кун хыççăн унран та çӳлерех хăпарсан, вара пĕтрĕ пуç, ăна мĕнле чăтмалла. Пĕр пилĕк-ултă çул каярах патшалăх премине илме коллективлă ĕç тăратнăччĕ: хырăмри органсене сиплесси çинчен (çĕнĕ технологисем). Соавторĕсем — кафедра сотрудникĕсем (коллективăн аллă проценчĕ). Институт ертӳçи çак ĕçе Ăслăлăх канашĕнче пăхса тухма килĕшмерĕ. Ректорат пуçтарчĕ, унта В.Д. Данилов профессор та пурччĕ. «Николай Андревич, — терĕ çакскер, — мĕнле тăратар-ха сирĕн ĕçĕре, шутлăр-ха, Василий Данилович та илмен ку премие (шалти шухăшĕ: «эпĕ те, ректор пуçăмпа та»)». Нимĕнле логика та çук вĕт ун лăпăртатăвĕнче. Шел пулин те, ун шухăшĕпе Василий Данилович та килĕшрĕ (ку мана тĕлĕнтермеллипех тĕлĕнтерчĕ, чăн-чăн ăсчахран эп, паллах, куна кĕтмен): малтан ректорпа килĕшсе пуçне кăна суллакаларĕ, кайран вара «çапла, çапла» та текелерĕ.

Тепĕр кун Николай Андреевич институт канашне кайрĕ. Анемподист Тихоновича та пыма каларĕ. Пулăштăр тесе мар ĕнтĕ. «Куртăр, илттĕр», — терĕ пуль.

Пирвайхи ыйту — лайăх ĕçлекенсене преми парса чысласси. Премие тивĕçнисен хушшинче ытларах институтпа факультетсен ертӳçисем. Ку ыйту вĕçленсен ректор иккĕмĕш ыйту çине куçрĕ.

— Тепĕр ыйту çине куçма та вăхăт çитрĕ пуль. Часах Сатаров профессорăн юбилейĕ. Эсир пурте пĕлетĕр, вăл Чăвашра кăна мар, Раççейрĕ те паллă тухтăр ăсчах. Нумай ăслăлăх ĕçĕ пичетленĕ. Монографисем те пур унăн. Кандидатсемпе докторсем те ун чылай. Ăна Раççей ăслăлăхăн тава тивĕçлĕ ĕçчене ятне памаллах. Вăл ăна тахçанах тивĕçнĕ.

— Тивĕç, тивĕç, — текелесе кăшкăрчĕç ик-виç çын.

— Эппин, юлташсем, сасăлар. Кам ман сĕнӳпе килĕшет, сасăлăр. — Пурте аллисене çĕклерĕç. — Хирĕç пур-и? Çук. Тавтапуç. Кунта, сĕтел çинче, тата та документсем пур. Хăш-пĕр факультет çак ята илме хăйсен сотрудникĕсене тăратнă. Кун пирки эп çакна каласшăн: факультетсем хăйсен çыннисене çăмăлпа хисеплĕ ята тивĕçтересшĕн. Вĕсен умĕнче лайăх пуласшăн-ши? Ку çынсен те юбилей çывхарса килет. Вĕсене пухура-мĕнре саламлăпăр.

...Анемподист Тихонович киле савăнăçлă таврăнчĕ. Алăка уçсанах кăшкăрчĕ:

— Аля, чунăм, лешне кăтартмаллипех кăтартрăмăр! Ректор ун докуменчĕсене вуламарĕ те. Хисеплĕ ят парăпăр-и-ха ăна? Çук! Не заслужил. Çапла тăвăпăр эпир малашне те пире юратман, курайман çынсемпе. Ман çумра шăпăрт кăна мăшлатса ларчĕ. Пĕр шарламасăр. Кафедрăра кăна паттăр. Тата килĕнче пуль. Арăмĕ умĕнче. Ха-ха-ха!

— Ну, мĕн калам, чунăм Анемподист? Пултаратăр ĕнтĕ. Иксĕр те: эс те, Никита Афиногенович та. Тăнăç пурăнма пĕлмен çынсемпе çапла кăна тумалла. Пĕлччĕр вĕсем хăйсем камне, хăйсен вырăнне. Вĕрентмелле вĕсене. Астăватăн-и, пĕррехинче эсир иксĕр Николай Андреевичпа пĕр канаш хыççăн килтĕр. Сана ун чух тепĕр срока суйланă. Владимир Евлампьевич «тăрăшнипе» эс аран-аран суйланнă. Ик сас кăна суйланма пулăшнă терĕр-и? Мĕн терĕ-ха Николай Андреевич? «Эс, Аля, — терĕ, — Анемподиста доктор диссертацийĕ çырма чартăн. Вăл ăна хӳтĕленĕ пулсан паянхи пăтăрмах пулмастчĕ те». Эп чарнă-ши вара сана, упăшкам? Хăй чăрмантарман-ши сана? Компьютертан та çухалмарĕ-и-ха сан диссертацийу? Вăл та хутшăнман-ши ку ĕçе? Мĕн калас, чунăм Анемпо? Паян эсир пит те тĕрĕс турăр. Юратнă упăшкам, ку лайăх пулăма пирĕн паллă тумаллах пуль тетĕп. Хавасланмалли кунта пурах.

— Эп хирĕç мар, Аля. Пирĕн çитĕнӳсем курăмлă. Паянхи кун çĕнтерӳ кунĕ. Пирĕншĕн, Аля, ку — асăмăрта юлмалли кун. Ку çын ӳлĕмрен сиккелесех çӳреймĕ. Хĕрĕхрех профессор ятне илче те — ниçта кайса кĕреймест вĕт. Эп ăна пулăшнине йăлтах манса кайнă. Ун доктор диссертацийĕ пирки мĕн чуль калаçман-ши Цигаль профессорпа. Аля, сана тӳррипех калап, мансăр хӳтĕлеетчĕ-ши-ха хăйĕн диссертацине? Паллах, çук. Цигаль оппонент пулни çеç унăн диссертацине çăлчĕ. Вăл çавсене йăлтах манса кайнă. Ăнланмалла мар çын. Тĕрĕссипе, Аля, унăн мана çĕклесе кăна çӳремелле. Ăçта унта çĕклесе çӳреме, миçе çул ман çула пӳлсе тăчĕ! Путсĕр çын! Ректор пулмасан вăл мана çул памасăрах тăратчĕ. Аля, çакна та калам: пултарать те ĕнтĕ Никита Афиногенович, ним те калаймăн, кафедра ертӳçинчен ăна ним мар кăларса ывăтрĕ. «Мăк-мăк» тукаларĕ те, урăх ним те калаймарĕ вĕт. Эп профессор пулса тăтăм. Диссертаци хӳтĕлемесĕрех. Факультетра эп пĕр-пĕччен. Пĕр-пĕччен, Аля, мухтан упăшкупа. Николай Андреевичăн пĕр хӳрешки Аникандров профессор кăшкăркалать-ха: «Эс чăн профессор мар, суя профессор кăна!» Эп, мĕн, çаплах кăшкăркаласа çӳресен, ăна та, лешне те ĕçрен кăларса сирпĕтме те пултаратăп мар-и? Запросто. Кăна эпир ним мар пултарăпăр. Ку пире йывăр мар. Ку манран аякка тармĕ. Ахаль те проректор ик-виç çул кăмăлсăррăн мана калать: «Сан кафедрунта пенсионерсем нумай. Чăн-чăн ветерансен çурчĕ. Хăш-пĕринчен хăтăлмалла мар-ши сан?» Эп куна паян тесен паян тума пултаратăп. Ним мар. Эп, Аля, знаешь, иккĕшне те çапла калама та пултаратăп: «Сирĕн доктор диссертацийĕсем мана кирлĕ мар. Эп тахçанах çырма пултарнă. Тен, сиртен маларах та. Эп çырман, хӳтĕлемен, пĕлетĕр-и, мĕншĕн? Манăн нихăçан та сирĕнни пек вăхăт нумай пулман. Эп яланах халăхшăн тăрăшнă, çуннă. Эсир хăвăр çинчен çеç шухăшланă, наукăпа кăна аппаланнă, çав вăхăтра эпĕ ĕçленĕ, чирлисене çăлнă, хăтарнă». Вĕсен, курасси, Аля, малалла-ха. Эп вĕсене кăтартмаллипех кăтартăп. Пăх-ха вĕсене, хăйсем доктор пулнипе мухтанаççĕ. Тĕрĕссипе, вĕсен мар, ман мухтанмалла, диссертаци çырса аппаланмасăрах профессор пулса тăтăм мар-и-ха? Ман каппайчăкланмалла. Сăлтавĕ те пур. Анчах та ку мана кирлĕ мар. Эп пур — мухтанас вырăнне, пуçа каçăртас чухне шăпăрт кăна çӳретĕп.