Электронлă вулавăш

Çĕркаç Матвипе Кĕçени хăпарнă енчен сасартăк, хир качаки ирхи куна кӳнь-кӳнь-кӳнь вĕрсе саламланă евĕр, машина нарт-нарт-нарт тутарса кăшкăртни уççăн янкăссăн янăраса кайрĕ. Утас утăмне хулленлетсе, тăн-н тимлесе пычĕç çак йыхăравлă сасса Кĕçенипе Матви.

Матви, пире шыраççĕ, — хăй хĕпĕртенине туххăм та пытармарĕ Кĕçени. — Куратăн-и, телейĕмĕр те хамăрпа пĕрлех иккен. Эс, пур, харлаттарсах патша тăвасшăмччĕ, эх, ыйхă чăпти! Атя, вĕçтертĕмĕр!..

Атя!..

Иккĕшĕ те вара вĕсем, шанчăклă çĕнĕ куна шанчăклăн çĕмĕрттерсе кĕнĕн, сăртран вĕçнĕ пек анаталла ыткăнчĕç...

...Тпру-у! — лавкка умне пăрăнса кĕрсен, тилхепине карт туртрĕ Матви. Лаша, кунта çити хăй сулăмĕпе янкăлтатса килнĕскер, пăхăнасшăн мар кутăнлашнăн, чарăннă-чарăнман сулахаялла-сылтăмалла хиркелеме пăхрĕ те çунана, тилхепе çирĕп алăра иккенне чухласан-уясан, сăмса шăтăкĕсене хăрт-хăрт тутарса, лăпланса-пусăрăнса тăчĕ. — Елькка, ме-ха, тыт тилхепене. Ай-турах, ку чалакпа... Эп кĕрсе тухам-ха шала, мĕн тума. Ачасем валли те, хыпаланнипе, Шупашкарĕнче нимĕн илсе ĕлкĕреймерĕмĕр. Туянам-ха кĕрсе кучченеç-мĕн... Аван-и, начар-и те — хуларан таврăнатпăр-çке. Кĕтеççĕ... Ху вара эс, Елькка, эп тухсан, кайран мĕн тăвăн-и лавккине, кĕрĕн-и?

— Эс кĕр, кĕр, Матви. Ман, унта пулма, çăмăлĕ теçукрахчĕ-ха. Ĕнер çеç хамăр ял лапкине хăпарса аннăччĕ,туянса хунăччĕ мĕн кирлине, — юр çине тăрăст сиксе, уритĕлĕрме тытăннине ирттерсе яма, çăматăпа çăматташăт-шат тĕккелерĕ Елькка. Кăпăш юр, кăçал çеç пустарнă çăматă пуснипе, çĕп-çĕнĕ пыл карасĕ евĕр пăт-пăтпута-пута кĕчĕ, куçа илĕртмелле хитре-хитре йĕр турĕ. — Эс, тулĕк, хыпаланарах Матви. Вăр-вартарах. Ав, куратăн-и — пĕлĕт палăрми юр тăкăнать. Капла, чарăна-чарăна кайсан, ултă çухрăма та ултă талăкра каçса пĕтеймĕпĕр. Пыр, пыр, хăвăртрах, васкавартарах...

Çур сехет майлах тăчĕ Матви лавккара. Вара, шухăшлани çитнĕ çынла пит-куçне ăшăнтарса, каялла тухрĕ. Ытамĕнче хăйĕн — темĕнле вăрăм коробка, пĕчĕк-пĕчĕк чĕркемсем.

— Атя-ха, хыпаланар, лар, — Матви ытамĕнчен çĕклемĕсене улăм ăшне чике-чике хунă хыççăн лашана çул еннелле çавăрчĕ Елькка. — Ытла нумай тăтăн эс шалта. Элле, çур лавккилех пушатса тухать-и ку, тесеттĕм, — хистевлесе, тилхепине кăрт-карт туртрĕ вăл. — Ак ку мĕн кучченеçĕ тата, хут хупăри? — терĕ те сулахай аллипе хăех хут хуппа сирсе пăхрĕ. — Кĕпе? Ара, туй пĕркенчĕкĕ мар-и ку?

— Çапла, тĕрĕс. Туй пĕркенчĕкĕ.

— Кам валли? Дина валли мар пуль те? Дина — качча каяс хĕр.

— Иртерех-тĕр-ха ăна. Кĕркунне те, Турчăка Кули ачипе çыхлашса, ав, веç аптăраса пĕтрĕ. Тĕклентĕр пăртак. Ура çине тăтăр, çын пултăр. Хамăр валли ку пĕркенчĕкĕ, Кĕçени валли...

«Кай, ан тĕлĕнтер, ват пуçпа», — тесе тĕксе-кулкаласа та илесшĕнччĕ те Елькка Матвие, ăна куç хӳрипе вĕлт çупăрласа пăхсан, лешĕ чăнласа каланине чухласан — шарламарĕ.

— Туйне те Çĕпĕрте пĕркенчĕксĕр ирттертĕмĕр те, халь, ак, аса илнĕ пеккĕн... Тăвасах пулать ĕнтĕ шантарнине, панăччĕ те сăмахне... Кайран-кайран — маннă. Аванах та мар та ку яхăн — ăнланĕ... — кĕрĕкĕ кĕсйинчен пирус кăларчĕ Матви, чĕртрĕ. Те, автобусран аннăранпа та çăварне хыпманран, пирус тĕтĕмне техĕмлĕн пĕтĕрме тытăнчĕ.

Кĕçени аптăранăранпах çапла вăл — алкум картлашки çине тухса ларать те, шухăша путса — туртать, туртать, туртать. Килĕнче те, рейсра та яра куна туртать (Матви шоферта, шкул машинипе ĕçлет). Малтан, хуйха-суйха сĕвĕртмелле, пăт-пат кăна тĕтĕм шăрши кăлараканскер, юлашки уйăхсенче пăравус труби пек мăкăрлантаракан пулчĕ. Çур кунта — çур пачкă тăлпаласа хурать. Çĕрле те чарăнмасть. Ыйхи тарнипе йăлт хăшкăла-хăшкăла çитсен, тухать те алкум картлашки çине ларать пирус мăкăрлантарса — темĕнччен шухăшлать, шухăшлать, шухăшлать... Тен, пуç çине пуç йăтайми хурлăх йăтăнса анман-тăк, пĕр кунта, тăнч пурăнманнăн,(иккĕшĕ те — ашшĕ те, амăшĕ те — сарăмсăр тăрăнса вилмен-тĕк, хĕр нуши-асапĕ çумне виççĕн тан — виçĕ шăллĕ — тиенсе хӳтĕ кĕтсе пăчăртанман-тăк, тен... телейлех çаврăнса тухатчĕ Елькка шăпи? Тен, кайран-кайран, та, кунне-çĕрне хăраххăнах катăлтарас темĕн-тĕк, тупаятчех вăл курмалăх-калаçмалăх мăшăрне, юнран ӳт илнĕ тăван ачи-пăчи сассипе тăнăçланмалăх çитеретчех хăват килйыш телейне чăмăртама...

... Туй пĕркенчĕкĕ... Сĕрме купăс сасси евĕр инçе-инçе те тунсăхлă-тунсăхлă сасă. Ӳтленейми, суракан сурана мĕнпе те пулин асăрханмасăр тĕкĕннĕн, тăварлă, тăкăскă асаилӳ. Кантрине карăнтарсан-карăнтарсан та, персе ямасăр тӳснĕ, чăтнă, вунсакăр-çирĕм çул каяллахи кунсемпе-сехетсене кăнтарăннă тертлĕ-таптавлă вăйкăнчăк ухă йĕппи.

...Тумла шăпăртатать. Картишне, алкум умне, автан ĕçсе тăранмалăх шыв пухăннă. Пӳрт карнисĕсенчен, вырăсла хапха тăрринчен пăт-пăт-пăт тумла тумлать, çуркунне сасси вăл.

Март.

Тăракансем çине, кунта, тăрă айĕнче, тумлам юр шывĕ те ӳкмест. Хапхаран пĕр-ик утăмра, тăрă хĕррипе шай — тумлам сăмсипе таккаса тунă тӳп-тӳрĕ йĕр. Хăлхана, кăкăра янкăссăн тирĕне-тирĕне шĕнк-шĕнк, йĕнк-йĕнк илтĕнет тумламăн ыйхă çĕтернĕ кĕмĕл кĕвви.

— Елькка, кала, татăклă сăмаххуна юлашки хут илтмесĕр вырăнтан та тапранмастăп эпĕ. Хăть те çур çĕр çиттĕр, хăть те çутăлтăр, — аллисемпе хыçалалла тĕревленсе юпа çумне çурăмĕпе таяннă та Матви куçĕпе инçете-инçете тивкернĕ. — Хам çӳрекен машинăна та урăх çынна патăм, паспортран та пропискăна кăларттартăм. Юлашки каç тăван ялта...

— Каятăнах апла? — йĕкĕт чĕнтерсе кăларнăран хыпăннипе тата савнийĕ Çĕпĕре ăсанассине кура тăркач, нимĕн те уççи-хуппине шарлаймарĕ Елькка тӳрех. — Апла, каясах терĕн, эппин? — терĕ çеç ăшĕ çуннине нусарса.

— Каятăп, Елькка. Ман кунта нимĕн туса пурăнмалли те çук урăх. Тăвăрланчĕ тăван ялта та. Эх, эсĕ те çав! — типĕ шанкă евĕр пал та пал хĕм сирпĕтет Матви, итлекене итлеттересле лăпкăн та уяса калаçать. — Салтакран таврăнни те çулталăк та виçĕ уйăх. Нивушлĕ вимĕн чухлĕ те шанмастăн эсĕ мана, Елькка? Пĕлетĕп — шăллусемшĕнех... Ара, мĕн... çын тăваймастпăр-и шăллусене? Тăватпăр, ура çине тăрататпăрах. Çăкăр ĕçлесе илмелĕх вăйăмăр-халăмăр çителĕксĕр-и пирĕн? Эпĕ икĕ çыншăн, виçĕ çыншăн, тăватă çыншăн мекĕрленĕп, нимĕн каннине пĕлмĕп, çемье лавне йывăрлăхран туртса кăларăп-кăларăпах... Эсĕ çеç килĕш, Елькка?

— Ах, Матви... — ассăн сывларĕ хĕр. — Ма шанмастăп? Шанатăп эпĕ сана. Эсĕ, Матви, ĕçчен, тӳрĕ, сăпай этем. Пусăрăнтăм хуйхă хыççăн. Иксĕмĕр пĕрле çӳренисем те темле тĕлĕк пек çеç туйăнаççĕ, кино евĕр. Эсĕ таçта инçе-инçе...

Ашĕнче вара унăн урăх шухăшĕ, чĕрере мĕн пуррине, çиеле вăркăнса тухма хывăннине пуслăхпа пусарса тытса чармалли тертленӳччĕ. «Ах, юратăвăм, чунăмçăм Матви. Хăв та, ăсу-чуну та чивер, хип-хитре санăн. Пăхса ытарайми. Ах, пурнăç — мерекке. Пӳрнĕ телеех, ăссăрла, хăвалатăп, хăвалатăп çумăмран. Мĕн, япăх упăшка пулнă пулăттăн-ши вара эсĕ маншăн? Е эвĕ саншăн япăх арăм пулнă пулăттăм-и? Çук-ха, ку мар пăшăрхантараканни. «Ара, мĕн... çын тăваймастпăр-и шăллусене?» — терĕн те — паян валани пур чух та ырана тĕрĕсе килмест-çке. Ют юн, ытлашши çăвар, çитменнине тата — виççĕн. Урлă, харкашмасăр пурăнсассăн та хамăр — ют ача ютах ĕнтĕ, тивĕçсĕр кӳрентересси те, хăяккăн пăхасси те пулĕ ăна. Тустарса ил хăв ачуна — тевĕр темиçе самантранах лешĕн пĕлĕтленнĕ кăмăлĕ çутă, хавас; кусем, Матвирен тăван маррисем — наччас тутисене пăрĕç, аппăшне, вăр-вар качча сиксе тухнăшăн, ӳпкелеме пăхĕç. Ӳсекен чунсем-çке — шухăшламалла. Камăн шухăшламалла? Хамăн малтан шухăшламалла. Капла, шăтти-патти хăтланса, хамăнне те, шăллăмсенне те аркатса тăкăп кунне-тăнăçне. Матви те, пурăнсан-пурăнсан, тулхăрса, сăмах тĕксе илеймесĕр тӳсеймĕ. Ара, мĕн тăвăн, терт-çке. Ахаль те, аттепе анне çĕре кенĕ хыççăн, çунатсăр кайăксем пекех те вĕсем, шăллăмсем. Юрĕ ĕнтĕ, чакас мар лĕр палăртнă кăмăлтан каялла. Телейĕ те вăл, тепĕр тесен, те икке пайлансан авантарах, те — хăраххăнах пухутлă...»

— Çук, тĕрĕсне каламастăн эс, Елькка, суятăн. Шаннă-тăк, ĕненнĕ-тĕк-и? Эх, сăмахха мĕн акса-тăкса тăмалли. — Елькка шухăшне пĕлнĕ пекех тарăхрĕ, йĕвелĕкленчĕ Матви. — Анчах та çакна асту, Елькка: телейĕн пĕр куçĕнчен шерпет тăкăнать-тĕк, тепĕр куçĕнчен — куççуль шăпăртатать. Кала, Елькка, кала, кĕтетĕп. Ан хĕрхен мана, эп — тӳсĕмлĕ, чăтăп... «Кай», тесен, урăх ыйтса-тилмĕрсе тăмăп. Çĕпĕрĕн-мĕнĕн тухса патлаттаратăп, «юл», тесен...

Матвипе Елькка хушши, утас-тăк, ик утăм, хӳхлевĕ-калаçăвĕ хушши — пин утăм. Куçа-куç тенĕ пек тирĕннĕ Матви Ельккана, унăн татăклă сăмахне кĕтет, кĕтет, кĕтет...

— ... Кай, — йĕкĕте илтĕнмелле халcăррăн пăшăлтатрĕ хĕр тути. — Чипер кай... Телей сунатăп... — хаш-ш сывласа ячĕ те Елькка, йĕкĕт тавăрса мĕн каласса кĕтмесĕрех, хапха алăкне кăлт тĕкрĕ, картишне кĕрсе тăрса, тĕкĕ хучĕ.

Матви те, ни ырă, ни усал палăртмарĕ урăх, хĕрĕн татăклă сăмахне чĕри патне çитернĕрен тăн-н хытрĕ те пĕр саманта, ĕнтĕ нимĕн те çĕнĕлетме çуккине ăнкарсан, пусăрăнма тапратнă юра татах та пусăрăнтарса, хăйсен пăрăнкăçнелле — Çуткасалла — анса кайрĕ.

«Юл, ан кай, юрататăп сана, Матви, таврăн, чунăм-савниçĕм», — тесе кăшкăрса, хапха питĕркĕçне шăлтăр-шалтăр уçса, хыççăн чулса тухса, хуса çитсе ăна мăйĕнчен уртăнасси капланса, йӳçсе-тăвăлса килчĕ Елькка ăшĕ-чиккинче. Анчах та вăл, вăйран шĕлтĕрех сулăннăскер, халха питĕркĕçне тытнипех хăлăп тимĕри çумне пуçĕпе тирĕнчĕ те, хулпуççийĕсене чĕтретсе, шăлĕсене çыртса, эрлĕклĕн-тăвăнчăклăн макăрса ячĕ.

Пат-пат-пат сăрхăнчĕ хапха питĕркĕçĕ сине куççуль.

Март...

Тумла шăпăртатать...

... Туй пĕркенчĕкĕ... Хăй телейĕ çине хăй алă хурса, хăй таптаса лутăрканă çуй'кăнчăк. Ия, миçе хĕл те миçе çу иртрĕ ĕнтĕ унтанпа, сасси иккен, ав, халĕ те чĕререх. Чăн та, сĕрме купăс сасси евĕр — нăй-нăйăл-нăй.

Хурлă, тăварлă, йăпанчăк сасă. Çывăх-çывăх та тăван-тăван сасă.

Кулянăçлă-и, хурлă-и асаилĕвĕ — ара, ку пурпĕр Елькка кунçулĕн пĕр пайĕ-çке. Вăл асапланнă, пăшăрханнă, çуннă-ĕмĕтленнĕ çĕрсемпе кăнтăрласен сехечĕ-саманчĕсем. Çапла, кулянăçлă, хурлă сехетсемпе самантсем кăна мар, савăнăç, шанăç тăкăнса тăракан чăп-тулли симпыл куркиллĕ сехетсемпе самантсем те пулнă Елькка пурнăçĕнче. Пӳрнĕ телейпе хăпартланса, ăс-пӳ, чĕре пĕр кĕвĕллĕн çунат çапнă самантсем. Асра юлмалли вăл, паллах, хĕр ĕмĕрне ĕмĕрлĕх картăнса, хитреленсе кĕни — авăн çапнă каç. Хурлă, кулянăçлă, нăй-нăйăлнăй сĕрме купăс сассиллĕ тăкăскă, йӳçек, ӳкĕнĕçлĕ каç мар, шатăр тусанлă, тăр-тар-тăр молотилка сассиллĕ, çапах чи-чи çĕкленӳллĕ каç. Тутапа тута кăварĕн чи-чи пирвайхи те чи-чи юлашки хĕлхемĕ.

... Тусан, тусан, тусан. Мăшăр трактор çутатакан лаптăкра — тусан, тусан, тусан, тусан. Молотилка хырăмне панлатса кĕрсе кайса, улăм пулса лашлатса тухакан кĕлте тусанĕ.

Çĕрле. Ентрĕклĕ, кăчăр-кăчăр каç. Октябрь варри...

Кунта, молотилка таврашĕнче, ни ĕнтрĕк, ни кăчăр-кăчăр палăрмасть. Кунта аçлăкпа хура тар тăванлашнă. Пăчă, хаваслă, вăр-вар.

Хутлă-хутлă виçĕ кусла. Кĕлте, сенĕк юппине тирĕнсĕ, малтан аялти кусласем çинчи хăма утрава, унтан тепĕр утрава, варринчине, вара тин чи çӳле хăпарса çитет те, пăрнă çыххи çĕçĕпе шатăрт касăлсан, барабан умне хыпаланать.

У-ух! У-ух! тăва-тăва илет молотилка, ун çăварне кĕлте тĕртмессерен.

Аялта кĕлте ларса тăракансем — Матви тата ун çулĕсенчи, çулланнăраххисем те — каччăсем, арçынсем. Матви — варринчи утрăвра. Çĕртен хăпараканнине сенĕкпе чăнка леçе-леçе тăраканни.

Елькка — сăртра, чат чăнкăра. Матви перекен кĕлтесене вăл барабан умĕнчи сарлака хăма çине хурать.

Ĕç, пĕрре пуçарса янăскер, татти-сыпписĕр кĕр-кĕр-кĕр. Кĕлтесем, аялтан çӳлелле — вĕлт-вĕлт-вĕлт. Улăм молотилка ăшчиккинчен тулалла — ласт-ласт-ласт.

Ĕнтрĕклĕ пулсассăн та каçĕ — ăшра ăшă-ăшă, ырă. Хулçурăмра, кĕлеткере, татах та татах та ĕç ыйтса, вăй вылять. Сăнсем — çутă. Кăмăлсем — ярт.

Ĕнте капанĕ те çуррин çурри кăна. Катăлать, иксĕлет сĕлĕ каланĕ.

— Атьăр, сывлăш çавăрса ярар, — сĕнет тахăшĕ тусанпа чыхăннă сассипе.

«Ярар, ярар», — теççĕ ыттисем те, нихăшĕ те ку сĕнĕве хирĕçех пулмасăр: ара, сывлăш çавăрса яни — хăех ĕçе хушма тĕрев-çке, кан, апат çырткала — каллех эсĕ вăйпитти, ĕшенчĕксĕр. Куçкĕрет ӳсĕм те ĕнтĕ акă кал-кал хушăнса пырать.

Çынсем, сенĕкĕсене, кĕреплисене сĕвентерсе ĕç вырăнĕсенчен аякках хăпмасăр, кам ăçта çавăнта — кĕлтесем çине, тырă кăшăлĕ, улăм кули кутне лара-лара тухнă, кам, тăвар сапса, çăкăрпа çĕрулми, хăяр çиет; шӳтлеççĕ, калаçаççĕ — канаççĕ.

Молотилка сасси хулленленет — мотор та, йышпа пĕрле кану кăшăлне хутшăнасла, вăраххăн тăкăлтатма тытăнать.

— Ме, пахучĕпех пултăр, тыт! — çурăмĕнчен лап!персе парать Матви мĕшĕлти Ельккана кĕлте. — Ан çывăр!

— Ах, эс çалла-и-ха?! — тĕк пек вĕçсе хăпарнă кĕлтене каялла вăркăнтарать Елькка. — Ме, хăв кучченеçне хăвах туян! Айван!

— Ха, парам сана — айван! Çăкăр-тăвар хире-хирĕç, тыт! — паçăрхи йĕрпе каллех çӳлелле вăйкăнать кĕлте. — Пĕрре, иккĕ...

— Виççĕ, тăваттă! — тет те ярăнтара парать Елькка кĕлти-мĕнĕпех Матви ытамне. — Тыт мана, ан сехĕрлен!

Кусла йывăрăшла пусăрăнса, лăчăртатать-нăчăртатать — тӳнмест. Иккĕшĕ те, кулса-савăнса, кĕлте купи çине йăванаççĕ.

— Ак сана! Ак сана! — йĕкĕт сулăмĕпе юри çиелетухнă Елькка чăнлашсах тăк! та тăк! тăрăнтарать Матвие чышкисемпе унтан та кунтан. — Ашкăнчăк! Вĕрентем сана хĕрсене кĕлте кукли епле çитермеллине. Намăссăр!

«Намăссăрĕ» те кунашкал самантра «намăссăр» сăмах пĕлтерĕшĕ мар-ха, шӳтшĕн, ячĕшĕн калани, хĕрĕн хăйĕн йĕкĕтпе кăлтартатас килнин тупсăмĕ, йăпанăçĕ.

Хĕр хăтланăвĕнчен хирĕнсе тухса, тăрса, яшт сикет Матви çĕрелле. Вара — тарма.

Елькка ун хыççăн. Элес-мелес кĕлте йăтнă та вăл, çитсенех çапса ӳкересле, Матвие хăвалать.

«Тавай, тавай, Елькка! Çапла ăна! Çапла ăна! Тана кĕрт — шӳте анланса, ахăл-ахăл хĕтĕртет вĕсене асăрханă халăх. — Çит! Тӳпеле! Пусса антар!»

Шӳтне шӳт-тĕр те камшăн-камшăн, Матвишĕн вара — чăн. Елькка хăвалани мар, ăшĕнче, чунĕнче упранаканни чăн. Калас-калас тени, чĕлхе вĕçне капланни — чăн.

Чупсан-чупсан, çутă лаптăкĕнчен тарсан, сĕмлĕхелле варт пăрăнчĕ те Матви йĕтем юпи хыçне пытанса та тăчĕ.

Хĕр, хуса çитсе, йĕкĕте кĕлтепе тепре сӳсе илем текенскер, шăп çав тĕле ыткăнса пычĕ те, Матви çĕр тĕпне анса кайнăн лап çухалнăран, чарăнса, кăн-кан пăхкаларĕ.

Юпа хыçĕнчен тухса, Ельккана хап туртса илчĕ хăй ытамне Матви. Лап персе анчĕ элес-мелес кĕлте.

— А-а, эс кунта-и-ха! Таркăн! Таркăн! Ашкăнчăк! — чăмăрĕсемпе тĕкрĕ Матвие Елькка. — Ме сана, ме! Ас-тив чышкă кукли!

Хĕр, кусла çинче кĕрешсе паттăрланнăран тата чупса хĕремесленнĕрен, сехри хăпнă мулкачла пăш-пăш-пăш сывлать.

Матви ытамĕнчен сирĕлесле, унăн кăкăрне тепĕр темиçе хут сисĕнкĕсĕр кăлт-кăлт-кăлт тĕкрĕ те хĕр, пичĕ йĕкĕт аллисемпе ывăçланса каçăрăлсан, тем кĕтсе, тем ĕненсе ыйтакан хăмăр-хăмăр куçла шиклĕн, пăшăрханнăн тинкерчĕ. Вăйлă çил килсе тустарас çамрăк хурăн вуллилле, сехĕрлевлĕн хытса тăчĕ вăл каччă çумĕнче.

Хĕр тути çывхарчĕ, çывхарчĕ йĕкĕт тути патнелле, ĕнтĕ икĕ йĕрĕлче хушши те кĕç-вĕç перĕнесле çеç тăрса юлчĕ. — Елькка, çĕр çинче нихăçан пулса иртменни халь-халь пулса иртесле, аçа çапса пĕтĕм кĕлеткине кĕллентерсе ярасла, хăравçăллăн, чĕтревлĕн куçне хупрĕ.

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн