«Ача пахчинче ача вилме пултарать-и?» — тесе ыйтсан никам та: «Паллах!» — тесе татса хума хӑяймӗ. Чӑн та ӗнтӗ, ача пахчи вӑл производство лаптӑкӗ мар. Тепӗр енчен, производствӑра та ӗҫ хӑрушсӑрлӑхӗн правилине хытах пӑхӑнма тӑрӑшаҫҫӗ.

Ӗнер, ҫу уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкарти ача пахчинче 3 ҫулти шӑпӑрлан вилнӗ. Инкек пулса иртнӗ хыҫҫӑнах «Pro Город» текен хаҫат хыпарланине ӗненсен, ун пирки Чӑваш халӑх сайчӗ те ҫырнӑччӗ, пӗчӗк арҫын ача верандӑра тӑнӑ чух хырӑм ҫине персе аннӑ.

Далее...

Юрату ахаль-махаль кӑна сӑмах мар теҫҫӗ ӑна-кӑна пӗлекенсем. Ӑсчахсем те унӑн асамлӑхне тӗрӗслеҫҫӗ, кӑсӑклӑ хӑш-пӗр пӗтӗмлетӳ тӑваҫҫӗ. Вӗсенчен хӑшӗсемпе паллашма уйрӑмах кӑсӑк:

• «Юрату» сӑмаха санскритран куҫарсан вӑл кӑмӑла пӗлтерет теҫҫӗ лингвистсем.

• Юрату мӗнне туйма пӳрмен ҫынсем те пур иккен. Ӑна психотерапевтсем чир тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ку амак ячӗ — гипопитуитаризм.

• Юрату чӗрене тата пуҫ мимин центрӗсене ҫулталӑк ытларах кӑна витӗм кӳреет. Мӑшӑрланӑвӑн кахатлӑх вӑхӑчӗ — виҫҫӗмӗш ҫул вӗҫӗпе тӑваттӑмӗш ҫул пуҫламӑшӗ.

Далее...

Авалхи Греци — тӗлӗнмелле цивилизаци. Унпа ҫыхӑннӑ вӑрттӑнлӑхӗ те, юмах-халапӗ те чылай.

Авалхи Греци тӑватӑ ҫӗр ҫул хушши йӗркеленнӗ: ун валли ӑна пирӗн эрӑчченхи 1700-мӗш ҫултан пуҫласа 700-мӗш таран вӑхӑт кирлӗ пулнӑ. Тӗнче шайне лекиччен ӑна виҫӗ ҫӗр ҫул таран кирлӗ пулнӑ. Греци кун-ҫулӗнчи пӗлтерӗшлӗ вӑхӑт — 776-мӗш ҫул. Шӑпах ун чухне Олимп вӑййи иртнӗ. Ҫав ҫулах унта геометрилле ӳнер стилӗ йӗркеленме тытӑннӑ. Ҫавна тӑм савӑт-сапа тӑрӑх пӗлме пулать.

Авалхи Греци литературинче мифологи пысӑк вырӑн йышӑнать.

Далее...

Чӗмпӗр облаҫӗн ҫурҫӗр енче, Сӗве шывӗн сылтӑм ҫыранӗнче, Хӗрлӗ Сӳнтӗк ятлӑ пӗчӗк тутар ялӗ пур. Ҫав тӗлте 10-мӗш ӗмӗртен юлнӑ мунча ишӗлчӗкӗсене тупнӑ 1990-мӗш ҫулсенче. (Раҫҫей нимӗҫӗсем валли ял тума хӑтланнӑ чухне экскаватор ӑнсӑртран чакаласа кӑларнӑ: "нимӗҫ ялне" тӑвайман, анчах истори палӑкӗ тупӑннӑ).

Каламасӑрах паллӑ ӗнтӗ, ку объект Атӑлҫи Пӑлхар тапхӑрӗпе тачӑ ҫыхӑннӑ.

http://ullica.ru/2014/10/13/vandaly-ili-poxititeli/

Нумаях пулмасть Владимр Болгарский текен сайтҫӑ << Хунакур (Фанагория),-кашни пӑлхар-чӑвашӑн тивӗҫӗ — кунта ҫитсе кур!

Далее...

Ӑмӑрту ҫинчен

Еврази ҫыравҫисен пӗрлӗхӗ (штаб-хваттерӗ Турцире вырнаҫнӑ, ертӳҫи Якуп Омероглу Доктор, Доцент) икӗ ҫулта пӗрре — кӑҫалхипе тӑваттӑмӗш хут — калавсен Кашкар Махмучӗ ячӗллӗ Пӗтӗм тӗнчери ӑмӑртӑвне ирттерет.

Кашкар Махмучӗ (1028–1126) — тӗрӗксен паллӑ ӑсчахӗ, «Тӗрӗк сӑмахӗсен пуххин» авторӗ. «Диван лугат ат-тӳрк» — тӗрӗк халӑхӗсен пӗрремӗш сӑмахсарӗ тата энциклопедийӗ. Унта эпир чӑвашсен авалхи йӗрӗсене тата Атӑл ҫинче пурӑннӑ умтапхӑрти фольклор тӗслӗхӗсене тупатпӑр.

Далее...

«Да у нас до сих пор нет ни литературы, ни ее критики!» – хочется воскликнуть, вспоминая неистового Виссариона Белинского при чтении новых чувашских книг.

Читаешь книги и ищешь: что же есть национального, характерного для нашего времени в произведениях чувашских писателей ХХI века? Какие общечувашские и всегосударственные идеи, герои, вопросы и проблемы отражаются в нашей национальной беллетристике? Ищешь и не находишь искомое.

Посоветовали прочесть повести и рассказы из сборника «Чайная роза» (Сарӑ роза) и роман «Капелька слезы» (Пӗр тумлам куҫҫуль) Михаила Мерченя.

Далее...

16 мая 2016 года общественность республики простилась с видным чувашским журналистом и редактором Вячеславом Тимуковым (1955-2016). Он плодотворно работал на должности заместителя председателя ГТРК «Чувашия». Получил известность сначала как ведущий интересных телепередач на чувашском языке. Затем — как энергичный администратор и организатор телепроизводства информационно-публицистических программ начала 1990-х годов. Этим он вошёл в историю чувашской журналистики.

Позже Вячеслав Николаевич также готовил интересные серии публикаций по проблемам государственных языков и национальной культуры в газете «Советская Чувашия».

Далее...

Элӗк районӗнчи Вырӑс Сурӑм ялӗнче пысӑк инкек пулсан шухӑша путрӑм. Ҫичӗ ҫын пурнӑҫӗ татӑлчӗ унта. Ку республикӑшӑн питӗ пысӑк ҫухату. Пушар ҫӗрле тухнӑ. Тен, ҫулӑм алхаснине тӳрех асӑрхайман. Ҫынсем каланӑ тӑрӑх, пӳрт тӑрринчи шифер шаплатса ҫурӑлма тытӑнсан ҫеҫ ял халӑхӗ пушар алхаснине сиснӗ.

Йывӑҫ пӳрт, кивӗскер, хӑвӑрт ҫунса кӗлленнӗ. Тӗнче тетелӗнчи канашлура кун пирки чылай ҫырчӗҫ. Пӗрисем пӗлтернӗ тӑрӑх, пушар машини 1 сехетрен ҫеҫ ҫитнӗ. Паллӑ ӗнтӗ: ку тапхӑрта йывӑҫ ҫутран ҫынсене ҫӑлас шанчӑк ҫук.

Далее...

Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр. Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).

Кашни ҫӗршывӑн хӑйӗн пӗр сӑмахлӑ ячӗ пур: Франци, Итали, Бельги, Раҫҫей, Украина... Кашни ҫӗршыв ятне унта пурнакан халӑх хӑй чӗлхинчи чи хитре сӑмахпа калать, вӑл чылай чухне ытти халӑхсем калакан сӑмахран уйрӑлса та тӑма пултарать Эрменсем хӑйсен ҫӗршывне — Айастан, ытти халӑхсем Армени теҫҫӗ.

Далее...

Ӗнер, 2016-мӗш ҫулхи ҫу уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, Украина Паттӑрӗн Надежда Савченко ҫуралнӑ кун. Вӑл 35 тултарнӑ. Ӑна Украина Президенчӗ Пётр Порошенко саламланӑ. Савченкона ирӗклӗхе тухма тӑрӑшни ҫинчен пӗлтернӗ. Надеждӑн амӑшӗ Раҫҫейри тӗрмере ларакан хӗрне унӑн юратнӑ кучченеҫсене илсе килнӗ.

Ӗнер пӗтӗм Украинӑри, тӗрлӗ ҫӗршывсен ырӑ ҫыннисем Надеждӑна саламланӑ. Интернет, ҫырусем урлӑ, тата урӑхла мелсемпе саламланӑ.

Эпӗ те ӑна чун-чӗререн саламлатӑп. Ирӗклӗхе сывӑ пулса, тухма сӗнетӗп.

Далее...