Сперва на сайте Союза чувашских краеведов (СЧК), затем в столице Чувашии Чебоксарах появился красочный плакат-приглашение на Всечувашский Симек, который состоится 25 июня 2016 года на московской автомагистрали М-7 (630 км) в этногородище «Чемень карди». Праздник посвящен чувашским землячествам и районным (региональным) отделениям краеведов.
Некоторые пункты программы праздника показались мне интересными. Например, конкурс между 16-ю деревнями по чувашской кулинарии, проведение девушками опахивания городища («хӗр аги»), установка памятных знаков в честь исторических лиц, посетивших малосундырский край в прошлые века.
Далее...
Ҫимӗк чӑннипех те пысӑк уяв. Ҫак кун мунчара ҫӗнӗ милӗкпе ҫапӑнма, 77 тӗслӗ курӑкпа ҫӑвӑнма хушаҫҫӗ. Хӑш-пӗр тӑрӑхра ку йӑла манӑҫа тухман — курӑк татса сиплӗ шыв хатӗрлеҫҫӗ, ҫӗнӗ милӗк хуҫма вӑрмана каяҫҫӗ.
Ҫимӗк умӗн ҫӑва ҫине кайса ваттисене асӑнаҫҫӗ. Ҫак кун масар ҫине халӑх лӑк тулли пухӑнать. Анчах хӑш-пӗр тӑрӑхра масар ҫинче вилнисене асӑнасси уява ҫаврӑннӑн туйӑнать. Эрех кӳпса лартма килнӗнех туйӑнать. Сӑмахӑм — тури районсем пирки (тен, хӑш-пӗр тӑрӑхра унашкал мар, пуриншӗн те каламастӑп).
25 июня 2016 года, после всех районных агадуев и Дня Чувашской Республики, в этногородище Чувашского центра краеведения и туризма «Чемень карди» (Московская автомагистраль М-7, 630 км, д. Малый Сундырь) состоится древний традиционный праздник Хравути Поххи, посвященный в этом году Дню чувашских землячеств.
На днях в этногородище состоялся осмотр объектов краеведческого центра и исторических мест. Руководителя Комсомольского землячества народного поэта Валери Тургая, собирающегося посетить Болдино, заинтересовали малосундырские места, где бывал Пушкин, гостивший в деревне в 1833 году в кругу поэтов Дмитрия Ознобишина и Чуваш Хведи.
Ҫӗнтерӳ– аслати саслӑ,
Ҫӗнтерӳ вӑл – ҫуркунне,
Ҫӗнтерӳ– кун-ҫул, пуласлӑх,
Упрать халӑх телейне.
Тӑван ҫӗршыв Аслӑ Ҫӗнтерӳ кунне 71-мӗш хут паллӑ тӑвать. Ҫӗр ҫинче пысӑк, аслӑ уяв нумай. Анчах та пуринчен те чапли, пӗлтерӗшли вӑл — Аслӑ Ҫӗнтерӳ кунӗ. Тӑван ҫӗршыва хӳтӗленӗ, тылра вӑй-халне шеллемесӗр ӗҫленӗ ветерансем умӗнче эпир паян ҫӗре ҫити пуҫ таятпӑр. Юнлӑ вӑрҫӑн ҫапӑҫу хирӗнче миллионшар салтак ирӗк пурнӑҫшӑн пуҫӗсене хунӑ.
Мӑнкун ҫитсен темшӗн ачалӑх аса килет. Ун чухне пысӑк ҫак уяв асамлӑ пек туйӑнатчӗ. Темӗнле ырлӑх кӗтеттӗмӗрччӗ эпир ун чухне. Урамри вӗтӗр-шакӑрпа пухӑнса ҫерем ҫине выляма каяттӑмӑр, килтен илсе тухнӑ тутлӑ апат-ҫимӗҫпе пӗр-пӗрне хӑналаттӑмӑр. Пӗлместӗп мӗншӗн, анчах Мӑнкуна шутсӑр кӗтеттӗмччӗ.
Аслисем, атте-анне, тӑвансем, ҫак кун ир-ирех ҫӑмарта хӗрететчӗҫ. «Христос чӗрӗлнӗ!» ҫак сӑмахсемпе анне вӑратни халӗ те асрах. Ҫак кун хӗвел те ташласа тухатчӗ. Кӑҫал темшӗн ҫанталӑк лайӑхах пулмарӗ — Мӑнкун кӗркуннехи пек ҫумӑр ҫуни тахҫанах пулманччӗ.
Интернет сообщает, что тут и там, в глухих деревенских клубах и городских Дворцах культуры, в библиотеках, музеях, школах и на улицах проводятся необычные праздники – дни деревень, агадуи поселений и районов. В эпицентре подготовки этих мероприятий непременно фигурируют члены президиума Союза чувашских краеведов (СЧК) и руководитель комитета «Чувашская деревня» при ЧНК Эдуард Бахмисов.
Часто на сельских праздниках появляются их единомышленники – основатель и почетный председатель объединения краеведов Виталий Станьял, председатель СЧК Сергей Сорокин и лидер Фонда развития чувашской культуры «Сувар» Тимер Тяпкин.
Кӑҫал Ҫӗнтерӳ пулнӑранпа 71 ҫул хыҫа юлать. Уява яланхиллех ҫӳллӗ шайра йӗркелесшӗн. Кӑҫал кун валли хыснаран укҫа сахалрах уйӑраҫҫӗ пулин те уява ытти чухнехинчен кая мар ирттересшӗн.
Пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче ЧР Министрсен Кабинечӗн ҫырӑвне Иван Моторин алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Унта ҫапла ҫырнӑ: «2016 ҫулхи ҫу уйӑхӗнче Чӑваш Республикинче Аслӑ Ҫӗнтерӳ 71 ҫул тултарнине халалланӑ мероприятисем иртӗҫ. Уяв мероприятийӗсене хатӗрленес тата вӗсене ҫӳллӗ шайра ирттерес тӗллевпе Сирӗнтен оклад чухлӗ ыркӑмӑллӑх пулӑшӑвне кӳме сӗнетӗп».
7 марта 2016 года в Чебоксарах группа чувашской национальной интеллигенции отметила народный праздник Саварни. Он символизирует прощание с зимой и начало весны. Погода соответствовала. На улицах текли ручьи.
Сначала участники собрались в кафе «Ҫӑлкуҫ» (Родник) на улице Композиторов Воробьёвых, 10. Организатор — президент республиканского фонда поддержки чувашской культуры «Сӑвар» Тимӗр Тяпкин вначале угостил собравшихся вкусным травяным чаем.
Раҫҫейӗн маркетологӗсен гильдийӗн канашӗн пайташӗ Николас Коро сӑнанӑ тӑрӑх, Раҫҫей арҫынӗсем хӑйсен мӑшӑрӗсене парнепе савӑнтарма пӗлмеҫҫӗ. Ҫавна курах кашни виҫҫӗмӗш хӗрарӑм хӑйне Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунӗ ячӗпе парнеленӗ косметикӑпа парфюма лавккана тавӑрса пама хатӗр.
Кун пек пӗтӗмлетӳ патне пӗлтӗрхи пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗ хыҫҫӑн хӗрарӑмсен хушшинче ирттернӗ ыйтӑм хыҫҫӑн ҫитсе тухнӑ.
Маларах асӑннӑ гильди тӗпчевӗ тӑрӑх, парнен пӗрре виҫҫӗмӗш пайӗ кухньӑпа ҫыхӑнни, йӑлари техника тата ҫипуҫ, парфюмерипе косметика.
В.П.Станьял 2016 ҫулхи кӑрлачӑн 10-мӗшӗнче Шупашкарти сурхурире калани
Аван-и, ырӑ хуҫа, Сурхури пуҫӗ! Сурхури чупса килнӗ халӑха хапӑлласа йышӑнтӑн. Таймапуҫ сана!
Эй-эй! Мӑнуксемлӗ ватӑсем, ача-пӑчаллӑ арсемпе арӑмсем, хӗсӗр хӗрсемпе кастарман каччӑсем! Сурхури уявне пуҫлама ирӗк парӑр.
Ӗмӗртен килекен йӗркепе ҫапла калам:
Ӳснӗ хӗрсем ар тупчӑр та арӑм пулсан ачи-пӑчи сак тулли кӗшӗлтеттӗр. Маттур кинсен телейлӗ нуши ватти-карттишӗн сӑваплӑ пултӑр.
Pri la retejo
+14.6 °C
Еще одно народное гулянье…
Ҫимӗк — эрех ӗҫмелли сӑлтав-им?
Мӑн Этмен шкулӗнче Ҫӗнтерӳ кунне паллӑ тунӑ
Ҫӑварни в Чебоксарах
Хӗрарӑм патне пӗр чечекпе кай та... ҫӗрӗпе юрат
Сурхури сунӑмӗ